Fuat Bulut – Veli Baltacı / Özel
Güneydoğu Ekspresi UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki tarihi yapılar, güvenlik önlemleri alınmadığı için hırsızların ve hazine avcılarının hedefi haline geldi. Daha önce demir kapıları çalınan 451 yıllık Behram Paşa Camii’nin kameralarını söken hazine avcılarının, son olarak avluda ve kuyu yanındaki L6 sütununda kazı yaptığı ortaya çıktı.
Ziya Gökalp Mahallesi’ndeki Behram Paşa Camii, 1564 yılında Diyarbakır Valisi Behram Paşa’dan Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. 1564 yılında inşa edilen ve 1572 yılında tamamlanan Behram Paşa Camii, Mimar Sinan’ın eserlerinin derlendiği “Tuhfetü’l Mi’marin”de yer alıyor. Tamamı kesme taştan yapılmış olan tek kubbeli eser, iç ve dış süslemeleriyle Diyarbakır’ın zengin taş işçiliğindeki yapılarından biridir.
Kazılar 3 yıl önce yapılmıştı
Korunan tarihi yapı, koronavirüs salgını nedeniyle kısıtlamaların getirildiği 2020 yılının Mayıs ayında hazine avcılarının hedefi haline geldi. Kapı girişindeki 1,5 metre yüksekliğindeki kazı cami imamı tarafından fark edilerek 8 Mayıs’ta Diyarbakır Bölge Vakıf Müdürlüğü’ne iletildi. Kazı alanı, Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu ve müze müdürlüğü ortak kurul kararıyla güvenlik önlemi alınarak kapatıldı.
KÖŞELERDE HAZİNE ARIYORLAR
Tarihi bina, 3 yıl aradan sonra yeniden hazine avcılarının hedefi haline geldi. Hırsızlar, caminin önündeki güvenlik kameralarını sökerek, şadırvan yanındaki L6 sütununu ve cami avlusunun bazı alanlarını kazdılar.
“CAMİ ALLAH’IN EMANETidir, GÜVENLİK İSTİYORUZ”
Gazetemize konuşan Ziya Gökalp ilçe başkanı Muhsin Sanay, koruma altında olmasına rağmen tarihi camide özel güvenliğin bulunmamasını eleştirdi. Daha önce de demir kapıların çalındığını ve 3 yıl önce de caminin iç girişinde 1,5 metre derinliğinde hazine kazısı yapıldığını anımsatan Sanay, şöyle konuştu: “Her ne kadar biz cami cemaatiyle birlikte defalarca ilgili makamlara başvurmuş olsak da. ve ilgili yetkililer Camimizde herhangi bir tedbir alınmamaktadır. Özel güvenlik hizmeti kullanılırsa hırsızlıklar da azalacaktır. Ayrıca camimizde temizlik sorunu da bulunmaktadır. Yüzlerce yıldır varlığını sürdüren ve günümüze kadar ayakta kalan bu tarihi yapıya hepimizin sahip çıkması gerekiyor. Ancak camimiz şu anda Allah’a emanet” dedi.
Cami cemaati de tarihi yapının her geçen gün yıkıldığını ve yetkililerin buna bir çözüm bulamadığını belirtti.